zaterdag 31 oktober 2009

Qian Xuesen : Vader van de Chinese ruimtevaart

Zonder Qian Xuesen zouden er nu wellicht (nog) geen Chinezen in de ruimte geweest zijn. In 1935 trok de Chinese wetenschapper naar de Verenigde Staten, waar hij aan het MIT en het Caltech studeerde. In Caltech zou hij nog 20 jaar blijven. Daar wierp hij zich op de nieuwste ideeën rond raketaandrijving, samen met enkele andere studenten van zijn doctoraatspromotor Theodore von Kármán. Omdat hun werk nogal gevaarlijk en - letterlijk - vrij explosief was, stond het selecte clubje al snel bekend als 'the Suicide Squad'.
Qian werkte tijdens de oorlog mee aan het Manhattanproject. Na de oorlog slaagde hij er in om Werner von Braun te interviewen en ontwierp hij het Tsien Space Plane 1949, wat de inspiratie werd voor eerst de X-20 Dyna Soar en uiteindelijk de Space Shuttle.
In 1949 deed hij zijn aanvraag voor het Amerikaanse staatsburgerschap, maar net op dat moment kwam de grote communistenjacht van senator Joseph McCarthy op gang. Qian had de pech dat hij in China geboren was, wat op dat moment onder Mao de rode toer opging. De onfortuinlijke wetenschapper geraakte al snel nergens meer aan de bak en verklaarde dat hij terug zou keren naar China. De VS smeet hem achter de tralies van Alcatraz. Tot 1955 zou hij onder huisarrest blijven.

Na zijn vrijlating trok hij naar China, waar hij onmiddellijk het hoofd van het Chinese rakettenprogramma werd; de Chinese regering gaf hem al het geld dat hij nodig. In 1958 sloot Qian zich aan bij de communistische partij. De jaren daarna ontpopte Qian zich als de vader van de Chinese ruimtevaart. Hij zat achter de Lange Marsraketten en de door het leger gebruikte Zijdewormraket. Het was een Lange Marsraket die in 2003 de eerste bemande Shenzou 5-capsule in een baan rond de Aarde bracht, waardoor de mensheid naast de astronauten en kosmonauten nu ook de taikonauten kon bewonderen. Qian volgde de lancering vanuit zijn ziekenhuisbed.

In 1991 ging hij met pensioen. Hij vergaf de VS nooit voor wat ze hem hadden aangedaan. Toen hij een uitnodiging kreeg om de VS opnieuw te bezoeken in het kader van de verbeterende Sino-Amerikaanse betrekkingen, weigerde hij omdat de Amerikanen zich niet wilden excuseren voor zijn internering van de jaren '50.

In China werd hij beschouwd als een held. Astronaut 3763 Qianxuesen werd in 1980 naar hem vernoemd en Arthur C. Clarke gebruikte de naam van de briljante Chinees in 2010: Odyssey Two (1982), de opvolger van 2001: A Space Odyssey, als naam voor een Chinees ruimteschip.

De vader van de Chinese ruimtevaart werd 97.

Geen opmerkingen: